FOKKER

Een beetje geschiedenis van Fokker

Fokker is dus Anthony Herman Gerard Fokker en hij werd geboren op 6 april 1890 te Blitar op Java. In augustus 1894 vestigde de familie Fokker zich in Haarlem opdat de Anthony en zijn zusje een behoorlijke schoolopleiding konden volgen. Helaas was dit aan Fokker niet besteed. Hij besteedde overal aandacht aan, behalve aan zijn lessen. Ooit vond hij met schoolkameraad Fritz Cremer. een anti-plofband uit. Maar helaas bleek hierop al een Frans patent te rusten, dus dat was het einde van zijn uitvinding. 

1910

Op twintigjarige leeftijd ging hij naar Duitsland om daar de autovakschool in Bingen te bezoeken. Deze school viel alleen maar tegen. Tonny had echter alweer iets nieuws gevonden. Een chauffeursschool die ook een cursus voor vliegtuigconstructie gaf en een pilotencursus. De leerlingen moesten daar zelf een vliegtuig bouwen onder de leiding van Bruno Buechner. Deze noemde zich een aviateur, maar bleek later zelf alles nog te moeten leren. Het eerste vliegtuig wat de leerlingen bouwde was veel te zwaar. Het tweede, lichtere vliegtuig werd om zeep geholpen door Buechner. 

Hierna besloot Fokker om zelf een vliegtuig te bouwen. De 50 jarige Oberleutnant von Daum werd zijn compagnon. Von Daum bracht het geld in voor de motor en Fokker zijn kennis en handen en 1500 mark. Samen bouwden ze de Spin in een lege zeppelinloods te Baden-Baden. Eind 1910 was de Spin zover klaar dat Anthony er de eerste sprongetjes mee kon maken. Aanvankelijk had de Spin geen richtingsroer; het was Fokkers bedoeling om met de staart te sturen. De staart kon omhoog en omlaag door de stuurknuppel naar je toe te halen en kantelen naar links en rechts waarschijnlijk door het stuur te draaien. (Indien iemand dit kan bevestigen, laat het mij dan weten!) Door deze bewegingen te combineren, kon je zowel naar links als naar rechts sturen. In de praktijk viel dit echter tegen en was er moeilijk richting mee te houden was. Desondanks was Fokker bijna gek van vreugde. Toen Fokker met kerst naar huis ging, kreeg hij het bericht dat Von Daum tijdens zijn afwezigheid ook eens een vluchtje had willen maken. Hij was erin geslaagd om met de Spin tegen de enige boom in het veld te rijden. Zo kwam de eerste Spin aan zijn vroegtijdig eind. 

1911

De tweede Spin bouwde Anthony samen met Jacob Goedecker. Deze spin had wel richtingsroeren. Op dit toestel leerde Anthony zichzelf vliegen. Begin mei vloog hij zijn eerste bochten en enige dagen later een complete cirkel. Op 12 mei 1911 mocht kreeg Von Daum waar voor zijn geld toen hij meemocht vliegen als passagier. Het is overigens niet duidelijk of de Spin vanaf het begin af aan uitgerust is geweest met een tweede stoel. Op 16 mei 1911 haalde Fokker zijn brevet. 

Fokker had een overeenkomst met Von Daum dat die eigenaar zou worden van de Spin als Fokker zijn brevet had gehaald. Maar omdat Fokker  intussen was uitgenodigd om op koninginnedag een vliegdemonstratie te geven in Haarlem, probeerde hij eronder uit te komen. Hij was als de dood dat Von Daum wederom zijn vliegtuig om zeep zou helpen en hem de kans zou ontnemen geld te verdienen. Helaas was Von Daum niet te vermurwen. In het begin ging het redelijk  goed. Maar toen hij wilde landen, leek het alsof hij alles was vergeten; hij storte van 10 meter hoogte naar beneden! Von Daum adviseerde Fokker om zijn verdomde vliegtuig mee te nemen en naar de hel te vliegen.

Fokker kocht zijn compagnon uit voor 1200 mark en werd daarmee de eigenaar van een 50 pk argus motor en een wrak.

De derde  Spin was intussen al in de wording bij Goedecker. Met dit toestel vloog hij tijdens de demonstratie op koninginnedag te Haarlem.  Dit gebeurde  op 31 augustus 1911 en de drie daaropvolgende dagen. Heel Haarlem was wild enthousiast, men had nog nooit zoiets gezien. Voor Fokker was dit een overwinning; als mislukkeling was hij uit Haarlem weggegaan en als held keerde hij terug.

Met moeite kon Fokker het hoofd boven water houden, want zijn glorie bracht geen geld in het laatje. Gelukkig kwam toen zijn eerste klant, zijn oude schoolvriend Fritz Cremer, voor vlieglessen. Ook verdiende hij wat geld met het vliegen en instructie geven voor Goedecker. Tegen het eind van 1911 vertrok Fokker naar Johannesthal, het mekka van de luchtvaart in Duitsland, nabij Berlijn.

1912

In Johannesthal belandde Fokker bij de crème de la crème, waar hij helemaal niet bijpaste. Anthony zag er altijd uit alsof hij zo onder zijn vliegtuig vandaan was gekropen en op zijn ongewone vliegtuig zonder rolroeren werd met minachting neergekeken. Dit duurde totdat hij zijn eerste demonstratie gaf; toen hoorde hij in één klap bij de groten.

Op 22 februari 1912 werd dus de firma Fokker ingeschreven in het handelsregister van Berlijn. Toen heette de firma Fokker Aviatik GmbH. Het kapitaal was 20.000 mark. 

Fokker reisde naar Rusland om vliegtuigen aan het leger te verkopen. Dit leverde alleen een kennismaking op met Ljuba Galanschikoff. Zij kocht later bij hem een vliegtuig en oogstte veel roem voor Fokkers vliegtuigen, door oa. in november het hoogterecord vliegen voor vrouwen te verbeteren. Overigens werden Anthony en Ljuba verliefd op elkaar. De liefde doofde doordat Anthony over niets anders dan vliegtuigen kon praten. 

De vliegtuigschool van Fokker floreerde intussen redelijk. Fritz Cremer, de schoolkameraad van weleer, was er chefpiloot en gaf vlieglessen. 

Belangrijk voor de firma was echter de levering van 2 vliegtuigen aan militaire instanties in 1912 en nog eens 10 in 1913. Toen WOI uitbrak, stroomden de orders binnen. Aan het eind van WOI had Fokker bijna 4000 vliegtuigen geleverd. Zijn reputatie als vliegtuigbouwer was wereldwijd gevestigd. Fokker was 28 jaar en stond toen nog maar aan het begin van zijn carrière.

De volgende jaren tot aan de dood van Anthony Fokker worden later door mij nog toegevoegd aan deze pagina

1939

Op 23 december 1939 kwamen de kranten met het volgende bericht; "Nederlands grootste vliegtuigbouwer te New York ontslapen

Anthonie Herman Gerard Fokker, is na herhaalde bloedtransfusies, welke geen baat meer konden geven, vanmorgen om half 9 (14 uur Amsterdamse tijd) in het ziekenhuis waar hij werd verpleegd overleden. 

Enkele weken geleden heeft Fokker een neusoperatie ondergaan. Welke na een aanvankelijk gunstig verloop een infectie ten gevolge had. Hieruit is tenslotte ernstige hersenvliesontsteking ontstaan. Aan de gevolgen waarvan Fokker vandaag, na sedert enkele dagen het bewustzijn te hebben verloren, is overleden, in het land waar hij de laatste jaren van zijn leven met enkele onderbrekingen heeft vertoefd."

Het stoffelijk overschot werd per schip naar Nederland gebracht, waar het op 3 februari 1940 werd bijgezet in het familiegraf te Driehuizen - Westerveld.